بحث و نکته2

باب الاشتغال

فعل مقدر قبل از مشتغل عنه سه صورت دارد:

1- عامل مشتغل می شود به عمل در ضمیر اسم مقدم مثل زیدا ضربته، در این صورت معنی عین فعل ضربت قبل از زیدا، مقدر است

2- عامل مشتغل می شود به عمل در متعلق اسم مقدم مثل زیدا ضربت غلامه یا ضربت عدوّه یا لقیت اخاه یا لست مثله در این صورت فعل لازم و مناسب معنی فعل مذکور، مقدر است مثل أهنت در اول و أکرمت در دوم و لابست در سوم و خالفت در چهارم

3- عامل مشتغل می شود به ضمیر اسم مقدم بواسطه تعدیه حرف جر مثل زیدا مررت به، در این صورت فعل مرادف معنی مررت که متعدی به حرف جر نباشد مقدر است مثل جاوزت.

منابع : شرح رضی بر کافیه و شرح جامی بر کافیه و مغنی اللبیب ابن هشام و النحوالعربی ابراهیم برکات

نکته : نویسنده مقاله در بررسی فعل مقدر در باب اشتغال نگاشته است که بزودی در سایت بارگزاری خواهد شد.